1. Δήμος Ασωπού
Έχει έκταση «2 μυριόμετρα από άρκτον
προς μεσημβρίαν και 3 ως έγγιστα από ανατολάς προς δυσμάς». Συνορεύει «κατ’
άρκτον με τον δήμον Ακριών, προς μεσημβρίαν με τον της Δυλιμενίας, ανατολάς με
τους δήμους Ζάρακος και Γερόνθρων και δυτικώς με την θάλασσαν του Λακωνικού
κόλπου». Ο δήμος είναι «εν μέρει ορεινός, πετρώδης και κατάφυτος, εν μέρει
πεδινός, πετρώδης, ξηρός και άνυδρος, πλην υγιεινός με πόσιμα ύδατα, πηγαία και φρεάτια και
κυριεύοντες ανέμους τον Απιλιώτη, τον Ζέφυρο και τον Νότο».
Η κατάστασις της
καλλιεργείας είναι κατά πολλά μετρία με παραγόμενα προϊόντα «δημητριακούς
καρπούς, αραβόσιτο, καλαμβόκι, ολίγον έλαιον, οίνον και καπνόχορτον». Ο δήμος
αριθμεί 2.347 κατοίκους, γεωργούς,
ποιμένες και μικρούς κτηματίες «κράσεως αιματώδους κατά μέγα μέρος και ολίγοι
τίνες χολερικής». Από άποψη υγιεινής «τα χωρία ταύτα είναι εν γένει φύσει
υγιεινά, ενίοτε όμως αποκαθίστανται νοσώδη τα περί το λευκόν πεδίον κείμενα,
ένεκα της πλημμύρας των υδάτων συμβαινούσης ενίοτε μετά τινα πολυομβρίαν, τα
οποία ιστάμενα εις το φύσει κοίλον τούτο πεδίον πολύν καιρόν όχι μόνον
αφανίζουν τους καρπούς αυτών, αλλά γίνονται πρόξενα πολυειδών νόσων, ένεκα των
εξ αυτών αναπεμπομένων αναθυμιάσεων και προπάντων οι διαλείποντες και
χλωρώδεις πυρετοί, οι οποίοι ενίοτε καταντούν και κακοήθεις». Ως αιτίες
αναφέρονται «αι αναπεμπόμεναι εις την ατμόσφαιραν δυσώδεις αναθυμιάσεις των
ισταμένων επί του πεδίου υδάτων μη βυθιζομένων εις το παρακείμενον βάραθρον
κατά συνέπειαν εμφράξεως τούτου και η υγρασία». Ως προφυλακτικά και θεραπευτικά
μέτρα προτείνονται «η αποξήρανσις των λιμναζόντων υδάτων, τουτέστιν η δια
διωρύγων ταχεία τούτων έξοδος». Το ιατρικό προσωπικό του δήμου αποτελείται από
δύο χειρούργους εμπειρικούς γιατρούς, τους Α. Μανιατάκη (του δήμου Ακριών) και
Εμμανουήλ Πανυμνητό (δι’ αδείας της Δημαρχίας κατά το 1835 έτος) και μία
εμπερική μαία, την Πολίτω Χριστοφιλίνα. «Κατά τα χωρία ταύτα δεν υπάρχει
ουδεμία δημοσία μαία, αλλ’ αι πρεσβύτεραι κατά χάριν βοηθούν τας τεκούσας».
Φαρμακεία δεν υπάρχουν, αλλά «οι ειρημένοι ιατροί χορηγούν τα φάρμακα εις τους
ασθενείς των». Στο δήμο υπάρχει «έν νεκροταφείον έξω της κωμοπόλεως εις θέσιν
κατάλληλον, αλλά δεν έχει τα απαιτούμενα προσόντα, κατά τα λοιπά δε χωρία δεν
υπάρχουν εισέτι τακτικά».
Υπάρχει επίσης «έν μοναστήριον εκ των διαλυθέντων, το της Παναγίας
Χειματίσσης».
Μολάοι,
Πάκια: «εις τους
πρόποδας του όρους Κουρκούλα, τόπος φύσει πετρώδης και εύκαρπος, υγιεινός».
Καταβόθρα: «εις τους πρόποδας όρους, υγιεινός.
Πλησίον τούτου υπάρχει βάραθρον τι, εν ω βυθίζονται τα συναζόμενα εις το πεδίον
ύδατα».
Αγιος
Θεόδωρος: «τόπος
ορεινός, πετρώδης και εύκαρπος, πλην υγιεινός». Συκιά: «επί λόφου ευκάρπου
και συδένδρου, υγιεινός».
Φοινίκι: «εις τους πρόποδας πετρώδους όρους,
έχει δε και καλύβια τινα εις επίπεδον και κατάφυτον θέσιν, υγιεινόν».
Αγγελώνα:
«εις θέσιν ορεινήν και πετρώδη, υγιεινή».
2. Δήμος Βοιών
Έχει έκταση «απ άρκτον προς μεσημβρίαν 3 μυριόμετρα και επέκεινα απ ανατολάς προς δυσμάς ». Συνορεύει «κατ άρκτον με τον δήμον Μαλεού, προς μεσημβρίαν λήγει εις το ακρωτήριον Μαλέα, πανταχόθεν δε περιστοιχείται από την θάλασσαν». Είναι τόπος «κατά μέγα μέρος ορεινός, σκληρός, γυμνός και άκαρπος, εν μέρει πεδινός, πλην άγονος, υγιεινός με κατάστασιν καλλιεργείας μετρία» και παραγόμενα προϊόντα «σύκα, κρομμύδια, ολίγον τυρόν και αραβόσιτον».
Οι 1.035 κάτοικοι είναι «γεωργοί, ποιμένες, ναυτικοί και ολίγοι τεχνίτες, κράσεως αιματώδους εν γένει και εύρωστοι». Οι ασθένειες από τις οποίες πάσχουν είναι «πλευρίτιδες, ρευματισμοί, χλωρώσεις, κατάρροι, σπανίως δε γαστρικοί πυρετοί και διαλείποντες» που οφείλονται «εις την ανεμώδη και υψηλήν θέσιν των χωρίων, την απροσεξία από το ψύχος των εχουσών την έμμμηνον ρύσιν γυναικών και την κα- κοφαγία». Ως προφυλακτικά και θεραπευτικά μέτρα προτείνονται «η προφύλαξις από το ψύχος και μάλιστα όσαι ευρίσκονται εις την περίοδον των εμμήνων γυναίκες και η αποχή από τα δύσπεπτα φαγητά».
Στο δήμο υπάρχουν δύο εμπειρικές μαίες, η Χριστίνα Βαστίτσα και η Μ. Τζακελογιαννού.
Νεκροταφεία «δεν υπάρχουν εισέτι προσδιορισμένα».
Υπάρχει επίσης «έν εκ των διαλελυμένων μοναστηριών, ο Άγιος Δημήτριος και έν μονύδριον κατά το ακρωτήριον Μαλέας».
Λάχιον: «εις τας υπώρειας όρους, εις θέσιν λοφώδη, άκαρπον, υγιεινόν με πόσιμα ύδατα τα των φρεάτων και αναβρυτικά και ανέμους κυριεύοντες τον Νότο και τον Εύρο».
Αγιος Νικόλαος, Βελανίδια: «ορεινά και πετρώδη, ολίγον υγιεινά με πόσιμα ύδατα αναβρυτικά και ανέμους κυριεύοντες τον Απιλιώτη και τον Βορέα».
3. Δήμος Δυλημενίας
Έχει έκταση «2 1/2 μυριόμετρον απ άρκτον προς μεσημβρίαν και 1 1/2 από ανατολάς προς δυσμάς, το πλείστον μέρος ορεινόν, πετρώδες, άκαρπον και άδενδρον, εν μέρει δε πεδινός, πλην πετρώδης ολίγον, εν γένει υγιεινόν». Συνορεύει «κατ άρκτον με τον δήμον Ασωπού, προς μεσημβρίαν με τον του Μαλεού, κατ ανατολάς με τον δήμον Επιδαύρου Λιμηράς και προς δυσμάς με την θάλασσαν του Λακωνικού κόλπου». Έχει πόσιμα ύδατα «πηγαία, καλά και ανέμους κυριεύοντες τον Νότο και τον Βορέα». «Η κατάστασις της καλλιεργείας είναι πολλά μετρία». Παραγόμενα προϊόντα: Ολίγοι δημητριακοί καρποί και έλαιον, αραβόσιτος, καλαμβόκι, βαμβάκι και κρομμύδια. Ο δήμος αριθμεί 987 κατοίκους «γεωργούς, ποιμένες και ολίγους ναυτικούς». Οι κάτοικοι «κράσεως αιματώδους δεν νοσούν από ενδημιακά πάθη, ενίοτε όμως από φλογώσεις του στήθους, από χωλώδεις πυρετούς κατά το θέρος και από περιοδικούς το φθινόπωρον». Οι ασθένειες αποδίδονται «εις την ανεμώδη θέσιν των χωρίων, την κατάχρησιν των αώρων οπώρων και την κακοφαγίαν των εν γένει». Για την προφύλαξη από τις ασθένειες και την αντιμετώπισή τους προτρέπονται «να μην εκθέτωνται απροσέκτως εις τους σφοδρούς ανέμους, η αποχή από τας καταχρήσεις των οπώρων και την κακοφαγίαν». Στο δήμο δεν υπάρχουν ιατροί, «αλλά ο άνωθεν Α. Μανιατάκης προσκαλείται εν καιρώ ανάγκης». Μαίες υπάρχουν τέσσερις εμπειρικές, η Καλομοίρα Τζακανίλενα, η Αναστασία Μαρούλενα, η Ευφροσύνη Λιάρενα και η Μαρία Δ. Πατσουχία. Υπάρχει «σταθμός τελωνείου, του οποίου το μικρόν κατάστημα είναι δημόσιον, ο δε επιστάτης τούτου εκπληρεί και τα υγειονομικά χρέη με την απαιτουμένην ακρίβειαν, ο μικρός δε λιμήν ούτος καλείται Αρχάγγελος» Νεκροταφείο υπάρχει «έν μακράν του χωρίου Δαιμονιά, μη έχον όμως τα απαιτούμενα προσόντα».
- Δαιμονιά: «εις τους πρόποδας όρους, εις θέσιν κατωφερή, πολλά πλησίον της θαλάσσης, πετρώδης, υγιεινή».
- Αγιος Νικόλαος: «εις θέσιν ορεινήν, πετρώδη και υγιεινήν».
- Βελλιαί, Λυρά: «εις τους πρόποδας όρους, υγιεινή».
- Ελίκα: «ωσαύτως, αλλά πλησίον της θαλάσσης, είναι δε σύδενδρος και υγιεινή».
4. Δήμος Επιδαύρου Λιμηράς
Έχει έκταση «2 περίπου μυριόμετρα από άρκτον προς
μεσημβρίαν και 114
απ’ ανατολάς προς δυσμάς» και συνορεύει «κατ’ άρκτον με τους δήμους Ζάρακος και
Ασωπού, προς μεσημβρίαν με τους δήμους Δυλιμενίας και Βοιών, ανατολάς με την
θάλασσαν και δυτικώς με τον του Ασωπού». Είναι τόπος «ορεινός, το πλείστον
μέρος πετρώδης και άκαρπος, εν μέρει λοφώδης, σύδενδρος και πεδινός, εύκαρπος,
καταβρέχεται από χειμάρρους και ρύακας, εν γένει υγιεινός με πόσιμα ύδατα τα
εκ δεξαμενών και ολίγα φρεάτια και κυριεύοντες ανέμους τον Απιλιώτη και τον
Νότο». Τα παραγόμενα προϊόντα είναι «ολίγοι δημητριακοί καρποί, αραβόσιτος,
καλαμβόκι, έ- λαιον και κηπευτά τινά, κυρίως δε τυρός, βούτυρον και μέλι».
Ο
δήμος αριθμεί 1.142 κατοίκους «γεωργούς, ποιμένες, διάφορους βιομήχανους και
τινας μεγάλους και μικρούς κτηματίας, κράσεως εν γένει αιματώδους, τίνες δε
χολερικής». Στο δήμο «ενδημικαί ασθένειαι δεν υπάρχουν, συμβαίνουν όμως
σποραδικώς ενίοτε πλευρίτιδες, κατάρροι, καθώς και χωλώδεις και διαλείποντες
πυρετοί πλην σπανίως». Αίτια αυτών είναι «η απροσεξία ως προς το ψύχος και την
δίαιταν, η ακαθαρσία των δρόμων και αι μεταβολαί του καιρού και συνεχείς
αλλοιώσεις». Ως προφυλακτικά και θεραπευτικά μέτρα προτείνονται να είναι οι
κάτοικοι «προσεκτικότεροι εις τας αλλοιώσεις του καιρού και η απαιτουμένη των
οδών καθαριότης».
Υπάρχουν δύο χειρούργοι εμπειρικοί ιατροί, ο Νικόλαος Καλογεράς (με άδεια της
Διοικήσεως) και ο Παναγ. Βενετζανάκης (με την υπ αριθμ. 323 άδεια του Ιατρο-
συνεδρίου), μία μαία, η Αργυρή Σπυριδοπούλα Κρήσσα «μία των εμπειροτέρων,
αλλ’ άνευ διπλώματος», ένας φλεβοτόμος και ένας εμφυλλιαστής, ο Γενικός Φαρμακοποιός
δεν υπάρχει «ουδείς εξ επαγγέλματος, αλλ’ ο ειρημένος Ν. Καλογεράς παρέχει προς τους πάσχοντας τα
απαιτούμενα φάρμακα, τα οποία από Ναύπλιο συνήθως προμηθεύεται».
Νεκροταφεία
«δεν υπάρχουν κατά τον δέοντα τρόπον».
Σχολεία υπάρχουν δύο, «έν ελληνικόν, του οποίου το κατάστημα είναι πολλά καλόν
και έν αρτισύστατον αλληλοδιδακτικόν».
Υπάρχει επίσης «έν υποτελωνείον, του οποίου ο επιστάτης είναι επιφορτισμένος
και με τα υγειονομικά χρέη. Το κατάστημα είναι εθνικόν, πλην στενόχωρον».
Μονεμβασία: «επί νησιδίου
τινός, συνεχομένου με την στερεάν δια γεφύρας, έχει εκατέρωθεν λιμένα μικρόν,
είναι δε πετρώδης, άδενδρος, άκαρπος και άνυδρος, πλην υγιεινή. Η πόλις είναι
περιτοιχισμένη και γέμει ερειπίων, έχει στενούς δρόμους και όχι πολλά καθαρούς,
άνωθεν ταύτης υπάρχει φρούριον οχυρότατον».
Περιβόλια: «επί
λόφων ευκάρπων και συδένδρων, υγιεινή με πόσιμα ύδατα πηγαία και τα εκ
φρεάτων».
Κουλέντια, Σώρακας, Βουβουκέλια,
Λογγιά, Νόμια: «Εις θέσιν ορεινήν και πετρώδη, πλην υγιεινή».
5. Δήμος Μαλεού
Έχει έκταση «απ άρκτον προς μεσημβρίαν έως 3 μυριόμέτρα, απ ανατολάς δε προς δυσμάς 1/4» και συνορεύει «αρκτικώς με τους δήμους Δυλιμενίας και Επιδαύρου Λιμηράς, προς μεσημβρίαν με τον δήμον Βοιών, κατ ανατολάς και δυσμάς με την θάλασσαν». Ο τόπος είναι «ορεινός κατά μέγα μέρος πετρώδης και άκαρπος, εν μέρει πεδινός, πετρώδης μάλλον, μετρίως εύκαρπος, πολλά άνυδρος και υγιεινός με πόσιμα ύδατα πηγαία, αναβρυτικά, πολλά καλά και επικρατούντες ανέμους τον Βορέα και τον Νότο». «Η κατάστασις της καλλιεργείας είναι πολλά μετρία» και τα παραγόμενα προϊόντα «πολλά ολίγοι δημητριακοί καρποί και αραβόσιτος, τα κυριώτερα δε σύκα και κρομμύδια».
Ο δήμος αριθμεί 1.266 κατοίκους, γεωργούς, τεχνίτες και ναυτικούς «κράσε- ως αιματώδους εν γένει». Οι ασθένειες που επικρατούν είναι «κατάρροι, πλευρίτιδες και περιπνευμονίαι, σπανίως δε πυρετοί γαστρικοί και διαλείποντες, καθώς και διάρ- ροιαι», οι οποίες αποδίδονται «εις την πολλά υψηλή και ανεμώδη των χωρίων θέσιν και την κακοφαγία». Ως προφυλακτικά και θεραπευτικά μέτρα προτείνονται «η όσον ένεστι προφύλαξις από τους ψυχρούς και σφοδρούς ανέμους, όταν μάλιστα ανεβαί- νωσι εις τας οικίας των ιδρωμένοι και η χρήσις ευπέπτου τροφής».
Στο δήμο υπάρχουν δύο εμπειρικές μαίες, η Σαλίνα Οθωμανίς και η Μαρίνα Δοκίτσα και ένας φλεβοτόμος.
Υπάρχει επίσης «έν υποτελωνείον, το κατάστημα του οποίου είναι ιδιωτικόν, ο επιστάτης δε τούτου εκπληρεί και τα υγειονομικά χρέη με την απαιτουμένην δραστηριότητα και ακρίβειαν».
Νεκροταφείο «δεν κατασκευάσθη εισέτι κατά τον απαιτούμενον τρόπον μ όλον ότι προσδιορίσθη προς τούτο θέσις κατάλληλος».
Σχολείο «δεν υπάρχει, πλην μέλει να αναγερθή εντός ολίγου εις Βοιές και εις θέσιν κατάλληλον».
Υπάρχει επίσης «παρά τη κωμοπόλει Φαρακλόν έν μοναστήριον εκ των δια- λυθέντων (Παραδείσιον), το οποίον έχει και μετόχιον πολλά καλόν».
Φαρακλόν, Μεσοχώρι, Καστάνια: «εις ορεινήν και πετρώδη θέσιν, άνυδρα και άκαρπα, ολίγον υγιεινά».
Βοιαί: «νεωστί ανεγερθέν εις την παραλίαν των Βατίκων (μικρού λιμένος κειμένου απέναντι των Κυθήρων), υγιεινόν».
Τα κείμενα αυτά βρίσκονται στο βιβλίο με τίτλο
ΙΑΤΡΟΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΩΝ ΔΙΟΙΚΗΣΕΩΝ ΛΑΚΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΛΑΚΕΔΑΙΜΟΝΟΣ 1838-1842
Της Δήμητρας Σταθοπούλου – Καπετανάκη (εκδόσεις <<Αδούλωτη Μάνη>>)
Οι πληροφορίες προέρχονται από τον Ιατρό Νικόλαο Α. Φωτεινό ο οποίος διορίσθηκε το 1838 ως διοικητικός Ιατρός στην διοίκηση Λακεδαίμονος
i dreamed my husband cheated on me
website why women cheat on their husbands
what causes women to cheat
wife affair why do husbands cheat
why do women cheat with married men
open how can people cheat
i think my girlfriend cheated on me
anvly.com i cheat on my girlfriend
how to know your wife cheated
go want to cheat on my wife
i think my girlfriend cheated on me
read did my girlfriend cheat on me
dating sites for married people
mdfoosball.com married men who have affairs
discount drug coupons
read walgreens coupons online
celecoxib 100mg
read celecoxib 100mg
new prescription coupon
read prescription savings cards
new prescription coupons
open coupons prescriptions
bystolic coupon voucher
open bystolic copay savings card
cialis free coupon
mha.dk discount drug coupon
low dose naltrexone side effects autism
click naltrexone detox
low dose naltrexone sleep
site naltrexone mechanism
vivitrol shot
link naltrexone 50 mg side effects
how to take naltrexone
click naltrexone classification
define naltrexone
open naltrexone side effects a comprehensive view
naltrexone half life
site naltrexone withdrawal symptoms
naltroxin
click doctors who prescribe low dose naltrexone
implant for alcoholism
read ldn immune system
injections for alcoholics to stop drinking
click how does ldn work